معماری مدرن یا نوگرا، نوعی هنر معماری در جهان است، که با فناوری های نوین و ایده های جدید و خلاقانه اجرا می شود. البته شاید برای برخی از مردم کشور درک این نوع معماری دشوار باشد. اما افرادی که علاقه مند به معماری و سبک های مدرن هستند، تنها با دیدن ساختمان های مدرن می توانند سبک معماری آن را تشخیص دهند. اولین بار اصطلاح سبک‌مدرن معماری پس از انقلاب معماری که در اروپا رخ داد، ورد استفاده قرار گرفت. اما پس از جنگ جهانی دوم، این سبک معماری شهرت یافت و طرفداران بسیاری را برای خود جمع کرد. در این سبک معماری، معماران با استفاده از شاخص های مدرن معماری چین و یکنواخت سازی معماری ژاپن سبک جدیدی را ایجاد می کنند.
البته باید بیان کنیم که بیشتر ساختمان های سبک معماری مدرن، از نظر ویژگی هایی که دارند با هم مشابه هستند. اما آنچه مسلم است، این نکته است که در سبک مدرن، طرح هایی اجرا می شوند که پیش از این وجود نداشته و برای اولین بار انتخاب می شوند. در ایران نیز می توان بعد از دوره قاجار شاهد سبک مدرن معماری بود. زیرا در این دوران معماری در ایران رشد بسیاری داشت. آن هم به دلیل معمارانی بود که بیشتر تحصیلات خود را در خارج از کشور انجام می دادند. به همین دلیل نیز با سبک معماری جدید آشنا شدند و آن را به گونه ای دیگر در ایران اجرا نمودند.
انواع زیر شاخه های سبک معماری مدرن
معماری سبک‌مدرن، شاخه اصلی یکی از سبک های معماری در جهان به شمار می رود. این نوع معماری از زیر شاخه های مختلفی برخوردار است که هر یک ویژگی های عالی دارند. می توان از آنها برای طراحی و معماری استفاده کرد. از نمونه سبک های مدرن معماری باید به موارد زیر اشاره کنیم:
معماری پست مدرن (Postmodern architecture)
سبک معماری پست مدرن تمامی جنبه ها و ابعاد غیر انعطاف پذیری سبک مدرن را دگرگون نموده است. به گونه ای که با استفاده از سبک پست مدرن می توان زیبایی و انعطاف پذیری در معماری را به خوبی مشاهده کرد. حتی بیشتر مردم جهان بر این باور هستند که این سبک معماری، جنبه هایی از طنز و شوخی را نیز در خود جای داده است.
البته باید بیان کنیم که در سبک پست مدرن، جنبه هایی از معماری کلاسیک نیز دیده می شود که آنها هم با تغییراتی همراه بوده اند. از نمونه سبک های‌معماری پست مدرن باید به ساختمان MI6 در لندن و ساختمان خدمات عمومی در پورتلند اشاره کنیم. میان سبک معماری پست مدرن و مدرن تفاوت ها و شباهت هایی وجود دارد که می توانیم از جمله آنها به موارد زیر اشاره کنیم:
- هر دوی این سبک های معماری از نظر ابزار آلات ساختمان سازی و وسایل کارآمد یکسان هستند.
- هر دو سبک معماری مدرن و پست مدرن، از تکنولوژی و صنعت برای شکل دادن به هویت ساختمان استفاده می کنند.
- در سبک مدرن بیشتر به عملکرد گرایی توجه شده است تا بتوان بیشتر نیازها را پاسخ داد. اما در پست مدرن در کنار نیاز به پاسخ ها، توجه و پسند مشتری نیز حائز اهمیت است.
- سبک معماری‌مدرن به نوعی از گذشته و تاریخ گذر کرده است، در حالی که سبک پست مدرن به صورت موکد به تاریخ، سنت و گذشته هر تمدن و فرهنگ توجه دارد.
- در سبک مدرن می توان وحدت گرایی را بسته به تاریخ و جهانی سازی مشاهده کرد، در حالی که در سبک پست مدرن با توجه به زمینه گرایی و سنت می توان شاهد کثرت انگاری بود.
معماری های تک
سبک معماری های تک که از نیمه دوم قرن ۱۹ متداول شد، ویژگی های خاصی دارد. این نوع سبک‌معماری شکل توسعه یافته ای از معماری مدرن به شمار می رود که در نهایت منجر به رونق معماری پست مدرن گردید. در این سبک معماری صنعت و تکنولوژی با یکدیگر ادغام شده و جلوه های ویژه و زیبایی را به وجود آورده اند.
در اصل باید معماری های تک را به عنوان پلی میان معماری مدرن و معماری پست مدرن در نظر بگیریم. این مسئله منجر شده است تا کمتر بتوان میان این سبک های معماری تفاوت مشاهده کرد. با این حال میان این سبک‌معماری با سبک مدرن تفاوت ها و شباهت هایی وجود دارد که از جمله آنها باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- در سبک مدرن، معماران بیشتر از مصالحی همچون شیشه، بتن و فلز استفاده می کنند. اما در معماری های تک چندان استفاده از مصالح بتنی استفاده نمی شود و تنها از فلز و شیشه در این سبک معماری استفاده می شود.
- در سبک معماری مدرن عظمت و شکوه بنا بیشتر مد نظر است، از این رو این نوع بناها را با ارتفاع زیاد اجرا می کنند. در حالی که شکوه و عظمت بناهای های تک بیشتر به دلیل نشان دادن پیشرفته و تکنولوژیک بودن بنا است.
- برای ساخت بناهای سبک معماری های تک بیشتر از قطعات پیش ساخته استفاده می کنند. در حالی که در سبک های مدرن تنها می توان این مسئله را در معماری مینیمالیسم مشاهده کرد.
معماری مدرن تک رو
سبک معماری ماوریک یا تک رو یکی دیگر از شاخه های معماری مدرن به شمار می رود که سبک مخصوص به خود را دارد. در این سبک معماری بیشتر از رنگ های تصادفی استفاده می شود و طراحی آنها مبتکرانه است. همچنین در سبک تک رو بیشتر بر روی استفاده از مصالح، تکنیک های جدید و تکنولوژی برای هوشمند سازی ساختمان استفاده می شود.
این سبک معماری، بیشتر برای طراحی داخلی استفاده می شود و بسیار جسورانه، جذاب و تخیلی است. همچنین می توان آزادانه رنگ انتخاب کرد و بدون هیچ قانون متعادلی اقدام به طراحی داخلی ساختمان نمود. معماری ماوریک از نمونه معماری هایی است که نامحدود بوده و به هیچ شخصی محدود نمی شود. از این رو هر کس بسته به سلیقه ای که دارد می تواند طراحی داخلی ساختمان خود را انجام دهد.
تاثیر سبک مدرن در طراحی داخلی
همانطور که می دانید در سبک معماری مدرن از خطوط پیچیده، تزیینات، اشکال مختلف و .. استفاده نمی شود و بیشتر این نوع سبک ها ساده هستند. از این رو منظور از سبک مدرن در طراحی داخلی، نمایانگر سادگی در دکوراسیون فضا است. در این نوع طراحی های داخلی نور بسیار حائز اهمیت است.
به همین دلیل در طراحی داخلی مدرن بیشتر از پنجره هایی استفاده می شود که وسیع، نورگیر و بزرگ هستند. البته این ویژگی بیشتر مربوط به سبک معماری مدرن است، اما برای طراحی داخلی سبک مدرن نیز مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین سبک مدرن‌معماری، بیشتر با مصالح ارگانیک اجرا می شود.
این مسئله منجر شده است تا بتوان در طراحی داخلی مدرن تاثیر فوق العاده این سبک معماری را به خوبی مشاهده کرد. زیرا مبلمان داخلی که برای این نوع ساختمان ها انتخاب می شوند، جذابیت فوق العاده ای دارند. در انتها نیز باید به یکی دیگر از ویژگی های سبک مدرن‌معماری اشاره کنیم، آن هم استفاده از گیاهان و فضای سبز است.
این مسئله در طراحی داخلی نیز تاثیراتی داشته است و آن هم ورود گیاهان آپارتمانی به داخل طراحی دکوراسیون داخلی است. تمامی این تاثیرات را می توان در طراحی داخلی و سبک مدرن‌معماری مشاهده کرد، که زیبایی بسیاری به ساختمان های جدید و مدرن بخشیده است.
نتیجه گیری
معماری مدرن با وجود تمام زیبایی ها و سادگی هایی که دارد، جلوه فوق العاده خاصی دارد. ساختمان هایی که با این سبک معماری اجرا می شوند، از جمله ساختمان های پرطرفدار بعد از جنگ جهانی دوم به شمار می روند. هنوز بعد از گذشت سالها، این سبک معماری و دکوراسیون داخلی آن طرفداران خود را دارد.
امروزه حتی مصالحی که برای اجرای ساختمان های مدرن استفاده می شود نیز، نشان دهنده مدرن بودن پروژه معماری است. در اصل باید بیان کنیم که ساختمان های مدرن، فضایی بدون استرس دارند. زیرا این نوع معماری بیشتر برای ساختمان هایی با فضای بزرگ استفاده می شود. از این رو پنجره های بزرگی که در آن تعبیه می شود، حس خوشایندی را در انسان به وجود می آورند.
البته نوع طراحی داخلی مدرن نیز در ایجاد این فضای بدون استرس بی تاثیر نیست. به همین دلیل ساختمان هایی که دارای دیوارهای شیشه ای هستند، نمادی عالی از معماری مدرن در جهان به شمار می روند، که بسیار خوشایند و زیبا هستند.